Emre ERGÜL
Küresel ticarette artan de-dolarizasyon rüzgarları, ABD’nin sürekli artan ülke borcu, 5 Kasım’daki ABD Başkanlık seçimleri öncesi net ekonomik kararların alınamaması ve devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı ile Gazze Savaşı’nın neden olduğu belirsizlikler nedeniyle ABD’yi uyaran uyarana… Ülkenin ekonomi kurmaylarını uyaran son kişi de dünyaca ünlü yatırım bankası JPMOrgan Chase’in CEO’su Jamie Dimon oldu.
New York Ekonomi Kulübü’nde konuşan Dimon, ABD ekonomisinin 1970’lerde ülkeyi engelleyen sorunların tekrarı ile karşı karşıya kalabileceğinden endişe ettiğini belirtti: “Evet, bence bunun tekrar olma ihtimali var. Daha önce gördüğümüzden daha fazla 70’lere benzemesinden endişe ediyorum. Son 20 yıldır yaşadığımızdan daha çok 70’lere benzeyecek koşullar var.”
Dimon, büyük miktarlardaki hükümet harcamaları ve Amerika Merkez Bankası’nın (Fed) bilançosunu küçültme çabalarının yanısıra Ortadoğu ve Ukrayna’da devam eden savaşlar ve bunların temel emtia piyasalarını, göçü ve jeopolitik ilişkileri bozma potansiyeli hakkındaki endişelerine dikkat çekti: “Daha önce gördüğümüzden daha çok 70’li yıllara benzediğinden endişeleniyorum. Son 20 yıldır yaşadığımızdan daha çok 70’lerdeki gibi görüneceği koşullar var.” 70’li yıllarda ABD ekonomisi, düşük büyüme ve yüksek enflasyonun birleşimi olan stagflasyon nedeniyle kısıtlanmıştı.
Dimon da böyle bir riski yeniden mevcut olduğunu söyledi. Dimon aynı zamanda ABD ekonomisini “patlama” olarak tanımladı. Amerikan tüketicisinin, ABD banka kredilerinin, ev fiyatlarının ve hisse senedi fiyatlarının dirençli durumunu öven JPMorgan Chase CEO’su, ekonomik büyümenin pek çok sorunun çözümünde anahtar rol oynadığını söyledi: “Daha fazlasını ve daha iyisini yapmamız gerekiyor ve bu yüzden ekonomiyi büyütmemiz gerekiyor.”
Stagflasyon, ekonomide durgunlukla enflasyonun bir arada yaşanması durumu… Bu nadir durumda ülkenin GSYİH’i ve piyasadaki talep düşerken, işsizlik artıyor. Oluşan resesyona bir de yüksek enflasyon eklenince stagflasyon meydana geliyor. Kelime, 1970’lerde stagnation (durgunluk) ve inflation (enflayon) kelimelerinin birleşimden türetilmiştir.
“Ülkeme yardım etmek isterim”
New York doğumlu ABD’li milyarder iş insanı ve bankacı Jamie Dimon, “Hükümette yer almak ister misiniz?” ve “JPMorgan’daki görevinizi ne zaman bırakacaksınız?” sorularına şu yanıtı verdi: “Her zaman başkan olmayı çok istediğimi söyledim ama beni biraz ‘yağlamanız’ gerekiyor! Harika şirketi arkamda bırakmak ve ülkeme yardım etmek isterim. Gelecek konusunda çok heyecanlıyım.”
“Stagflasyonla da başa çıkacağız”
JPMorgan CEO’su Jamie Dimon, 8 Nisan’da hissedarlara yazdığı bir mektupta, dirençli bir ABD ekonomisine yönelik daha yapışkan enflasyona ve piyasaların beklediğinden daha yüksek oranlara yol açabilecek bir dizi risk konusunda uyarmıştı. Salı günkü konuşmasında bu uyarıyı yineleyen Dimon, “Yüzde 2’den yüzde 8’e veya daha fazlasına kadar faiz oranlarına hazırız. Stagflasyonla da başa çıkacağız.”
