Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nın brüt rezervlerine dair tartışmayı yapılan açıklama sonlandırdı. Merkez Bankası’nın sadece brüt rezerv açıkladığı eleştirileri karşısında geçtiğimiz günlerde net rezervin artıya geçtiği öğrenilmişti. Merkez’in net rezervlerin ancak artıya geçmesiyle bu veriden bahsetmeye başladığı yorumu yapılırken bugün Mehmet Şimşek’in yaptığı açıklamada net rezerv de yer aldı. Merkez Bankası bugünkü açıklamasında brüt dolar rezervlerinin tarihi zirvesine çıkarak 146,2 milyar dolara yükseldiğini net rezervin ise 6 milyar dolara yükseldiğini ifade etti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise sosyal medyadan paylaşımda bulunarak şunları söyledi:
“Brüt rezervlerde tarihi yüksek seviye. 7 Haziran itibarıyla brüt rezervler 146,2 milyar dolara, swap hariç net rezervler 6 milyar dolara yükseldi. Swap hariç net rezervlerde nisan başından bu yana artış 71,5 milyar dolara ulaştı.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) stoku 2023 yılı Ağustosa göre yüzde 38,4 azaldı, 1,3 trilyon TL düşüş gerçekleşti. TL mevduatların toplam içindeki payı 16,8 puan artarken, KKM’nin payı 12,9 puan ve yabancı para mevduatların payı 3,8 puan azaldı. Rezervlerdeki artışa dış kaynak girişinin yanı sıra ters dolarizasyon da katkı verdi.
Kırılganlıkları azaltarak güçlendirdiğimiz makro finansal istikrar, kalıcı fiyat istikrarı hedefimize ulaşmamıza önemli destek sağlayacak”
NET REZERV, BRÜT REZERV TARTIŞMASI
Öte yandan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, daha önce, Merkez Bankası’nın rezervlerinin 109 milyar dolar seviyesinde olduğunu, süreci tamamlanan işlemlerle rezervlerin 115 milyar doların üzerine çıkacağını söylemişti. Erdoğan’ın bu açıklamalarına brüt rezerv ile net rezerv arasındaki farka işaret edilerek eleştirilmişti.
SWAP HARİÇ NET REZERV NEDİR?
Odatv’de daha önce yayımlanan “Rezerv tartışmalarını bir de böyle okuyun: Pozitife geçtik” başlıklı haberinde Net Rezerv ve Brüt Rezerv arasındaki fark şöyle açıklanmıştı:
“Yani net rezerv miktarı, swap işlemleriyle elde edilmiş (emanet) dövizleri de kapsadığı için bu rakam tam olarak net rezervi karşılamıyor.
Bu nedenle net döviz rezervini emanet dövizleri çıkararak görebilmek için bu miktardan swap karşılığı elde edilmiş döviz tutarını düşmek gerekli.
Swap hariç net rezerv, “Swap hariç net rezerv = Net rezerv – Swap işlemleri toplamı” şeklinde hesaplanıyor.
REZERVLER NEDEN ÖNEMLİ?
Merkez Bankası’na göre döviz rezervlerinin seviyesi, özellikle ‘gelişmekte olan’ ülke ekonomilerinde karşılaşılabilecek iç ve dış şokların yarattığı olumsuzlukların giderilmesi, dış borç servisinin düzenli olarak gerçekleştirilmesi ve uluslararası finans çevreleri ile piyasalarda, ülkeye duyulan güvenin artması açısından kritik bir öneme sahip”